gülay yaşayanlar: sürdürülebilir imge ve tahribat düzeni
MÜMTAZ SAĞLAM
Gülay Yaşayanlar resimlerinde beyaz zeminle özdeş kılınan boşluk, aslında nesneyi mutlak, yalnız ve tuhaf kılan başlıca etkendir. Dolayısıyla bu boşluk duygusu, bir ifade tercihi olmaktan önce, imgesel olana tüm dikkati çekme, ayrıntıya odaklanma fikriyle alâkalıdır. Böylece mekânsal durum, bizi içinde tutan, yapının ironik bir şekilde yol açtığı iç mekâna evrilir. Dışarısı düşünsel bir kaynak ve alan olarak etkisizleştirilerek imge dahilinde yaşanan içkinleşmenin önü açılır. Herhangi bir yanılsama, doğrudan betimleme içermeyen bu yapının iç mekânı: dolambaçlı, kademeli, derinlikli, dar, karmaşık ve tinsel bir alandır. Bu yalıtılmış, indirgenmiş, iç dünya ile onu ortaya koyan yapma eyleminin aynı oranda öznel olandan simgesele evrilme sürecinin ilişkileri, görsel dili kuran gerekçelere dayanarak oluşturur.
Gülay Yaşayanlar’ın son çalışmaları; keşfedici deneylerle ayrıksı niteliğini pekiştiren bir uygulamalar dizisi hâlinde yapılanmaya devam etmektedir. Burada, psişik vurgularla pekişen imgelem; dış dünyadan gelen verileri, hassas bir duruma sürüklenen simgesel ve cinsel temsil unsurları olarak kavramakta, ısrarla betimlemektedir. Sanki, her resimde faklı bir karakter yaratılmakta; tipolojik gerekçelerle aşındırılan imgeler fetişleşerek trajik ve gerçekçi bir boyuta taşınmaktadır.
Böylece Gülay Yaşayanlar’ın resimleri, tarihsel gelişmelere ve değişen toplumsal koşullara yönelik duygusal tepkileri dile getirmektedir. Travmalarla şekillenen bir dönemde ölüme, korkuya ve kaygıya çağrışım yapan, yitik ve simgesel beden parçalarının ritmi üzerine yapılanmakta; insanları yalnızlaştıran hapsedici bir tahakküme ve izole edilmişlik hâline ilişkin önemli tespitlerde bulunmaktadır. Dahası burada, anlamını ve önceliğini yitiren şeyler; sahipsiz biyo-politik biçimlerin yığıldıkları bir mekân algısı (boşluk) üzerinden, tedirgin bir psikolojinin saklandığı yerlere dönüşmektedir. Yine bu resimlerde canlanarak bilince ve belleğe musallat olmuş ikon-imge olasılıkları, sıvıya (kana) bulaşmış bir düzlemde sıralanmakta; yeterince gerçek dışı, ürkütücü ve huzursuz edici görünmektedir.
Doğal olarak burada deneyimlenen şey, bir kopuş nesnesine dönüşerek kendini kuran ve atık hâlinde tasavvur edilmiş imgenin, örtük bir cinsellik söylemi uyarınca biçimsizleşerek anlam kazanmasıdır. Düşünce ve duygu birikiminin gücünü ve enerjisini temsil eden bir özdeşleşme sonucu; anlık ve aşındırılmış bir nesne-imge varsayımının mümkün hâle getirmesi, hayatî durumları sorunsallaştıran bir konsepte sahip görünmesidir.
Mümtaz Sağlam, Copyright © 2023, Tüm hakları saklıdır. / All Rights Reserved.
Ayrıca Bakınız: https://saglamart.com/gulay-yasayanlar-bosluk-ile-tanimlanan-zamansal-belirsizlik
Gülay Yaşayanlar / Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Anasanat Dalı “Yüksek Lisans” ve “Sanatta Yeterlik” programlarını tamamladı. Adam Sanat, Gençsanat, Türkiye’de Sanat, Varlık, Virgül, Agora, rh+ sanart, Sanat Dünyamız ve Arredamento Mimarlık gibi dergilerde resim sanatı üzerine yazıları yayınlandı. Çok sayıda ulusal ve uluslararası sergiye katılan sanatçı, “Encore” adlı 5. kişisel sergisini 2010 yılında Ankara’da; “Once More, Once Again” adlı 6. kişisel sergisini ise 2012 yılında İstanbul’da düzenledi. Gülay Yaşayanlar, son çalışmalarını psikodinamik gerekçeler üzerine yapılanan bir üretim anlayışına dayandırmaktadır. Kurguladığı plastik evrende, yoğun olarak düşsel ve tasarımsal unsurlara yer vermekte; geliştirdiği imge düzeni üzerinden normal-dışı bir dünyanın temsiliyle uğraşmaktadır. Sanatçı; çalışmalarını İzmir ve Londra’da sürdürmektedir.
Gülay Yaşayanlar / She completed her MFA and Ph.D. degrees at the Social Sciences Institute Painting Department, Dokuz Eylül University. She worked as a Professor in the Painting Department in the Faculty of Fine Arts at Dokuz Eylül University from 1999-2020. Her numerous art reviews and critiques were published in journals such as Adam Sanat, Gencsanat, Türkiye’de Sanat, Varlık, Virgül, Agora, rh+ sanart, Sanat Dünyamız and Arredamento Mimarlık. The artist has had several national and international exhibitions and realized her 5th solo exhibition (titled “Encore”) in Ankara in 2010 and 6th (titled as “Once More, Once Again”) in İstanbul in 2012. Gülay Yaşayanlar bases recent works on her understanding of production concentrated on psycho-dynamic grounds. In the plastic universe she contemplated, she focuses primarily on ethereal and design elements as well as working on the representation of an extraordinary world via an order of image she developed. The artist currently resides and continues her works in İzmir, Turkey, and London, UK.
