sabri berkel: saf biçimlerin ilişkisine adanmış bir yüzey resmi

MÜMTAZ SAĞLAM

“Sabri Berkel, şekilsiz bir yapıyı üretilebilir olma potansiyelini ciddi bir şekilde sanatasal yaklaşımının esas unsuru haline getirip, görsel kültürü ve bilgisiyle, sezgisel olanı buluşturan benzersiz birleşimleri resme dönüştürmektedir.


Sabri Berkel, “Soyut Kompozisyon”,

Sabri Berkel, 1960’lı yılların ikinci yarısıyla birlikte örneklediği bu çalışmalarla, minimal ve kavramsal sorunları ve algılamayı gündeme taşımaya hazırlanan Türk sanatçılarına bir zemin hazırlamıştır aslında. Salt soyutun, geometrik soyutun bir doğrudan ifade alanı yada tercihi olabileceği inancıyla; nesnel atıfları imha ederek ulaşılan bu resim anlayışı dönemine göre öncü bir nitelik taşır.1940’lardan itibaren örneklerini gördüğümüz lirik bağlantılarla şekillenen ve dışavurumcu soyutlamalar bir şekilde sözünü ettiğimiz atıfları devrede tutarlar. Berkel burada düşünce temelli bir simgesel / soyut form geliştirme, motif oluşturma ve organik bütünlüğü bir tasarım mantığıyla ilişkili bir şekilde somutlaştırmaktadır. Çoğu kez kompozisyon olasılıklarının ve tekrarların denendiği bu üretim tarzı, bu şekilde çeşitlenmekte, arındırıldıkça kavramsal yükü ağırlaşan bir tavır resmi olarak kendini oluşturmaktadır. Dolayısıyla Berkel, şekilsiz bir yapıyı üretilebilir olma potansiyelini ciddi bir şekilde sanatasal yaklaşımının esas unsuru haline getirip, görsel kültürü ve bilgisiyle, sezgisel olanı buluşturan benzersiz birleşimleri resme dönüştürmektedir.

Berkel’in resminde hiçbir şey kendiliğinden bir şekilde yer almaz. Zaten en az’a indirgenmiş yapısal unsurlar bir düzen mantığı gereğince kontrol altındadırlar. Berkel’in sanatında baştan beri geçerli olan bu denetim ve disiplin, soyut kompozisyonlardaki duygu yoksunluğuna varan ciddiyetin de bir nedenidir sanki. Belki bu ihtiyacı  karşılamak üzere; ana birim ya da motifle ilişkili bir halde yüzüye dağılan, boyanın sanki bir dağılma efektiyle şekillendiği küçük birimler bu duyguyu yaratma peşinde gibidir.

Kendini de aradan çekerek, saf biçimlerin diyalektik ilişkilerine adanmış bir yüzey resmiyle bizi karşılayan Sabri Berkel, hiç şüphesiz ki bu tasarıma yön veren tercihleriyle kendisiyle bütünleşen bir sanat tavrının sahibi olarak hep devrededir.


ayrıca bakınız: https://saglamart.com/soyut-ve-soyutlama-egilimleri-baglaminda-turkiyede-resim-sanati