frieze masters 2024: fuarı bütünleyen en önemli etkinlik

GÜLAY YAŞAYANLAR & MÜMTAZ SAĞLAM

Frieze Masters 2024 edisyonunda sıklıkla başvurulan kişisel sergi düzenlemeleri, hiç kuşkusuz izleyiciler açısından son derece verimli bir seyir ortamına dönüştü. Oluşan bu zengin, çeşitli ve canlı görsel alanda göze çarpan bir diğer husus da, sanatçıların arşive dayalı sunumlara, efemera kullanımına öncelik veren çok teknikli ve deneysel bir yaklaşım içinde olmalarıydı. Eleştirel sorgulamalara dönüşen araştırma odaklı bu tür üretim pratiklerinin, disiplinlerarası dil olanaklarını kullanarak tarihsel ve siyasal içerik üzerine yoğunlaştıkları, özellikle de Orta Doğu, Güney Amerika, Asya ve Afrika kültür alanlarına yöneldikleri gözlendi. Aynı şekilde doğal hayata atıflı konu tercihlerinin, distopik bağlantılarla bir arada sunulan otantik bakışların yaygınlığından da burada söz etmek gerekir.

---

• 

• 

• 

• 

---

The Regent’s Park’ta ayrı bir mekânda Frieze London ile eşzamanlı bir şekilde düzenlenen Frieze Masters, fuarı bütünleyen en önemli etkinlik durumunda. Nathan Clements-Gillespie yönetimindeki Frieze Masters, küresel anlamda farklı kültürlere ait nadir antikalar ve başyapıtlarla günümüze ait temsil değeri yüksek yapıtları bir araya getirme işlevini sürdürüyor. [1] Bu yıl; 26 ülkeden 130 galeriyi ağırlayan fuar, galeri katılımlarıyla şekillenen büyük bir alanla birlikte, Studio ve Spotlight adlı bölümlerden oluştu. Ayrıca Frieze Masters Talks adı verilen konuşma serisiyle “The Creative Mind” başlığı altında planlanan geniş katılımlı bir tartışma platformu da hizmete sunuldu. [2] – [3] 

Bu arada fuarın, yaratıcı bağlantıları teşvik etmek için, yenilenmiş bir kat planı geliştirmesi çok önemli. Yani bir dizi tasarım ve düzenlemeyle mevcut kimliğini yenileyen fuara bu yıl Galerie Chenel, Sam Fogg, Gagosian, Richard Green, Dr. Jörn Günther Rare Books, Johnny Van Haeften, Hauser & Wirth, Kasmin, October, Lehmann Maupin, Skarstedt ve Axel Vervoordt gibi önemli galeriler katıldı. Ayrıca Güney Kore’den Arario Gallery, Gana Art, Hakgojae Gallery ve Johyun Gallery de bu dizilimde yerlerini aldı. 

Galerilere ayrılan alanın hemen girişinde bulunan Gagosian, geçen yıl olduğu gibi  bu yıl da hoş bir sürprizle ziyaretçilerini karşıladı. Amerikalı heykeltıraş John Chamberlain ile Avustralyalı ünlü tasarımcı Marc Newson’un yapıtlarını bir arada sunan galeri, bir yandan Chamberlaine’ın makine ile üretilmiş renkli nesneleri yeniden biçimleyen, bükerek yeni durumlarına kavuşturan dönüştürme iradesini vurguladı. Diğer yandan ise, Newson’un mobilya tasarımlarında gözlenen özenli el işçiliğine, teknik yeterliliğe ve mükemmel estetiğe dikkatimizi çekerek mekânda yarattığı çelişik bütünlükle büyük ilgi gördü. [4]

Yine galerilere ayrılan bu geniş alanda Osborne Samuel Gallery tarafından takdim edilen Modern British Art / The Legacy of Margaret Gardiner adlı ünlü İngiliz sanatçıların yapıtlarından oluşan sergi, her türlü övgüyü hak eden başarılı bir düzenleme olarak büyük beğeni topladı. Naum Gabo, Ben Nicholson, Brigitte Riley, Henry Moore, Barbara Hepworth, William Scott, Patrick Heron ve Eduardo Paolozzi gibi isimlerin katıldığı sergi; ayrıca, Judith Legrove’un kaleme aldığı, bir dönemin sanatsal gelişmeleri doğrultusunda adı geçen sanatçıların kapsamlı bir şekilde değerlendirildiği bir katalog yayını eşliğinde sunuldu. [5]

Frieze Masters aslında, uzman galerilere nadir ve az bilinen eserleri sunmaları için bir platform sağlayan farklı bir kurguya sahip. Bu bağlamda, özellikle her zamanki gibi güçlü bir kadro oluşturan eski Asya sanatı uzmanları gözetiminde Gisèle Croës s.a (Brüksel), Rasti Fine Art (Hong Kong), Carlton Rochell Asian Art (New York), Rossi & Rossi (Hong Kong), Tenzing Asian Art (San Francisco, Hong Kong) ve Thomsen Gallery (New York) gibi galeriler, ziyaretçilere müze konseptini çağrıştıran yeni bakış açıları sundular ve bu yöndeki beklentileri fazlasıyla karşıladılar. Seyir deneyimini zenginleştirecek bir şekilde Afridi (Londra), Bijl-Van Urk Masterpaintings (Alkmaar), Galatea (Salvador, São Paolo), Galerie Léage (Paris), Tilton Gallery (New York) ve Trias Art Experts (Münih) gibi fuara ilk kez katılan galerilerle, Offer Waterman ve Ben Hunter gibi galeriler de bu farklı gösterimin yeni mekânları olarak öne çıktılar. 

Bu arada Sheena Wagstaff’nın küratörlüğünde ikinci yılını idrak eden Studio adlı bölüm, sanatçıların geçen zamanı değerlendiren ve geleceğe yönelik bir nesne olarak biçimlenen üretimlerine işaret eden zengin bir kapsama sahip. [6] Giderek büyüyen bu programda, Beatrice Caracciolo, Isabella Ducrot, Nathalie Du Pasquier, Shirazeh Houshiary, Kim Yun Shin, Mernet Larsen, Thaddeus Mosley, Doris Salcedo, Nilima Sheikh ve Adriana Varejão’nun kişisel sergi formatındaki sunumları yer aldı. Bu özel bölüme, titizlikle hazırlanmış bir katalog, sanat ve üretim düşüncesi üzerine odaklanmış önemli bir metin ile eşlik etti.^–[7] – [8] 

Valerie Cassel Oliver tarafından yönetilen Spotlight adlı bölüm ise, 20. yüzyıl sanatçıları adına düzenlenen kişisel sergilere ayrılmış. Bu bölüm esasen, 1950’li yıllardan 1970’li yıllara uzanan bir zaman diliminde gözden uzak bir şekilde yapıt üreten sanatçılara ya da tanınmış isimlerin daha az bilinen eserlerine odaklandı. Dolayısıyla Judy Chicago, Kulim Kim, Balraj Khanna, Donald Locke, Nasreen Mohamedi, Nabil Nahas, Nil Yalter ve daha bir çok sanatçının çalışmalarına bu kapsamda değerlendirilme fırsatı verildi. 

Frieze Masters 2024 edisyonunda sıklıkla başvurulan kişisel sergi düzenlemeleri, hiç kuşkusuz izleyiciler açısından son derece verimli bir seyir ortamına dönüştü. Oluşan bu zengin, çeşitli ve canlı görsel alanda göze çarpan bir diğer husus da, sanatçıların arşive dayalı sunumlara, efemera kullanımına öncelik veren çok teknikli ve deneysel bir yaklaşım içinde olmalarıydı. Eleştirel sorgulamalara dönüşen araştırma odaklı bu tür üretim pratiklerinin, disiplinlerarası dil olanaklarını kullanarak tarihsel ve siyasal içerik üzerine yoğunlaştıkları, özellikle de Orta Doğu, Güney Amerika, Asya ve Afrika kültür alanlarına yöneldikleri gözlendi. Aynı şekilde doğal hayata atıflı konu tercihlerinin, distopik bağlantılarla bir arada sunulan otantik bakışların yaygınlığından da burada söz etmek gerekir. 

Sonuçta, Frieze Masters 2024’ü, kendi karakteristik kimliğine uygun bir açılım içinde kendini yenileyen başarılı bir organizasyon olarak nitelemek mümkün. 

---

Gülay Yaşayanlar & Mümtaz Sağlam, Copyright © 2024 / All Rights Reserved.

Ayrıca Bakınız: https://saglamart.com/frieze-london-2024