Frieze London 2024

radikal yeniliklerle güçlenen frieze london 2024

GÜLAY YAŞAYANLAR & MÜMTAZ SAĞLAM

Genel görünümü itibariyle ciddi bir kimlik değişimi içinde görünen Frieze, fuar rekabetinin kendisini iyice hissettirdiği bir dönemde, yeni galerilere ve genç sanatçılara alan açarak gelecek için umut vaad eden enerjik ve heyecan verici bir görünüme kavuştu. Bu nedenle, daha yoğun bir içerik hazırlığı ile iddialı projelerin geliştirilmesi, nitelikli eserlerin izleyiciyle buluşması ve yeni sanatçı keşiflerine olanak sağlanması yönünde yeni beklentilerin oluşması çok normal. Uluslararası bir ortamda genç sanatçıların üretim dinamiklerini ve yönelimlerini değerlendirmek, gelecek adına hiç kuşkusuz ki oldukça önemli. 2024 edisyonunun da açık biçimde gösterdiği gibi; siyasal, toplumsal ve kültürel bildirimlerle yüklü çok sayıda kışkırtıcı ve etkili yaklaşım zaten ortaya çıkmayı bekliyor. 



Frieze London ve Frieze Masters, 9 -13 Ekim 2024 tarihleri arasında The Regent’s Park’ta eşzamanlı olarak gerçekleştirildi. Radikal tasarım yenilikleri ve mekân düzenlemeleriyle ziyaretçilerini karşılayan her iki fuarda da galerilerin kişisel sergi formatını tercih etmeleri yerinde bir uygulama olarak göründü. Böylece, özellikle genç sanatçıların yeni yaklaşımlarını daha sağlıklı bir şekilde değerlendirebilmek, çalışmalarının üslûp kalitesini ve sürekliliğini takip edebilmek mümkün hâle geldi.


frieze london’ın 2024 edisyonu

Frieze London; aslında, yenilenen konsepti ve küratöryel bakışıyla farklı coğrafyalara ait sanatçıları keşfetmeye çalışan, kararlı ve güçlü bir organizasyon. 50’ye yakın ülkeden 170 galerinin katılımıyla oluşan bu dinamik ortam, sektörün durgunluğuna ilişkin kaygıları adeta bertaraf etti. Dahası, müze ve galerilerde düzenlenen çok sayıda sergi etkinliği ile yarattığı heyecan dalgası tüm Londra’ya hızla yayıldı. 

Eva Langret’nin direktörlüğünü yaptığı fuar; bu yıl Artist-to-Artist, Smoke, Focus ve Editions gibi dört önemli bölümden oluşturuldu. Ayrıca Frieze Sculptures, yine English Gardens’ın geniş alanına yayılarak izleyicilerine ilginç bir seyir deneyimi sunmaya devam ediyor. [1] Bu arada, Frieze Artist Award gibi uygulamaların da devam ettiği gözlendi. [2]

Artist-to-Artist, hiç kuşkusuz Frieze‘in ilgi gören önemli bir projesi. [3] Thomas Marx  tarafından düzenlenen bu alanda, altı yeni sanatçı, Frieze’in küresel bağlantıları sayesinde, desteklenmek vaadiyle ünlü bir sanatçı tarafından lanse ediliyor. Bu yılki projede Lubaina Himid, Hurvin Anderson, Rashid Johnson, Glen Ligon, Zineb Sedira ve Yinka Shonibare’den oluşan altı ünlü sanatçının seçtiği ve önerdiği altı isme, Appau Jnr Boakye-Yiadom, Rob Davis, Nengi Omuku, Massinissa Selmani, Magda Stawarska ve Peter Uka’ya yer verildi. Kişisel sergileri için özel mekânlar tahsis edildi ve çalışmaları özenle takdim edildi. 

Proje kapsamında Zineb Sedira tarafından önerilen ve Cezayir üzerine düşsel bir boyutlandırma ile mizahî yorumlar geliştiren Massinissa Selmani’ye ait sergileme özellikle dikkatleri üzerine çekti. Sıra dışı unsurları bir araya getiren bu düzenlemede; kültürel çelişkileri görünür kılarak baskıcı siyasi uygulamaları eleştiren bir yaklaşım söz konusu. Aile tarihine ve yerel kültüre ilişkin ayrıntılara odaklanan bir söylemle aslında yakıcı gerçekliklerin altını çizen sanatçının özgün yaklaşımının; nesneler, fotoğraflar, hareketli çizimlerden oluşan etkileyici ve cüretli çalışmalarının keşfedilmesi için böylece uygun bir ortam sağlanmış oldu. [4]

Fuarın yeni teması Smoke, Pablo Jose Ramirez’in küratörlüğünde yerel tarih referansları içinde yapılanan çağdaş seramiklere ayrılan bir düzenleme. Burada daha çok Orta Doğu ve Asya ülkelerinden katılım gösteren galeriler aracılığıyla yerel tarihleri araştıran diasporik atıflarla şekillenmiş eserler öne çıkarılıyor. Seramiğin estetik niteliğine ve kullanımına vurgu yapılarak, sosyal ve tarihsel hareketlerle olan ilişkisi üzerinde duruluyor. Sergi, adından da anlaşılacağı üzere pişirim esnasında yayılan dumana ve ulaşılan gizemli ve etkili sonuçlara ithaf edilmiş durumda. Smoke, aralarında Guatemalalı Manuel Chavajay, Honduraslı Adán Vallecillo ve Obispeño Chumash ve hispanik kökenli Christine Howard Sandoval‘ın da bulunduğu sanatçıların çalışmalarından oluşuyor. [5]

Focus ise, Frieze’ın yeni galerilerle şekillendirdiği ayrıcalıklı bir görünüm alanı. Londra’da etkinlik gösteren bağımsız yeni mekânlar da dahil olmak üzere, bu alanda beş kıtaya yayılmış galerilerde 34 ayrı sanatçı sunumu yer aldı. Joumana Asseily, Piotr Drewko ve Cédric Fauq’un danışmanlık yaptığı, fuarın tam merkezinde ayrıcalıklı bir konuma sahip olan Focus‘a, Brunette Coleman, Rose Easton, Ginny on Frederick, Harlesden High Street, Nicoletti, Public, Soft Opening, South Parade ve Xxijra Hii gibi Londra’da etkinlik yapan yeni galerilerin yanı sıra; 56 Henry (New York), El Apartamento (Havana, Madrid), Selebe Yoon (Dakar) ve Stars (Los Angeles) gibi kentlerde etkinlik gösteren ve bu etkinliğe uluslararası boyut kazandıran galeriler de katıldı. [6] Frieze bu vesileyle, özellikle kâr amacı gütmeyen kurumlar ve sanatçıların yaratıcı ve entelektüel çabalarına ve gelişme arzularına, bağımsız sergileme kararlılıklarına ciddi destek verdi. Ortak çalışma arayışındaki sivil yaklaşımların bu şekilde teşvik edilmesi son derece değerliydi. 

Ünlü sanatçılar tarafından sınırlı sayıda üretilen sanat eserlerinden oluşan Editions adlı son bölümde, doğal olarak uygun bir fiyat politikası ile koleksiyonculara yeni fırsatlar sunuldu. Editions’a bu yıl Borch Editions (Kopenhag), Counter Editions (Margate), Cristea Roberts Gallery (Londra), Knust Kunz Gallery Editions (Münih), Paragon (Londra) ve STPI (Singapur) adlı galeriler katıldı. 

Genel görünümü itibariyle ciddi bir kimlik değişimi içinde görünen Frieze, fuar rekabetinin kendisini iyice hissettirdiği bir dönemde, yeni galerilere ve genç sanatçılara alan açarak gelecek için umut vaad eden enerjik ve heyecan verici bir görünüme kavuştu. Bu nedenle, daha yoğun bir içerik hazırlığı ile iddialı projelerin geliştirilmesi, nitelikli eserlerin izleyiciyle buluşması ve yeni sanatçı keşiflerine olanak sağlanması yönünde yeni beklentilerin oluşması çok normal. Uluslararası bir ortamda genç sanatçıların üretim dinamiklerini ve yönelimlerini değerlendirmek, gelecek adına hiç kuşkusuz ki oldukça önemli. 2024 edisyonunun da açık biçimde gösterdiği gibi; siyasal, toplumsal ve kültürel bildirimlerle yüklü çok sayıda kışkırtıcı ve etkili yaklaşım zaten ortaya çıkmayı bekliyor. 


Ayrıca bakınız: https://saglamart.com/frieze-london-a-contemporary-art-ritual

Gülay Yaşayanlar & Mümtaz Sağlam, Copyright © 2024 / All Rights Reserved.

[1] 18 Eylül’de başlayan Frieze Sculpture, 27 Ekim 2024 tarihine dek The Regent’s Park’ta görülebilecek. Küratörlüğünü bu yılda Fatoş Üstek’in yaptığı bu açık hava etkinliğine aralarında Anna Boghiguian, Leonora Carrington, Theaster Gates, İnci Eviner, Frances Goodman ve Yoshitomo Nara’nın da yer aldığı beş kıtadan 22 sanatçı heykelleri ve alan düzenlemeleriyle katılıyor. Bakınız: https://www.frieze.com/article/frieze-week-magazine-london-2024-bloomberg-connects-frieze-sculpture

[2] Bu yılki ödül, Londra’da yaşayan Çin asıllı Malezyalı sanatçı Lawrence Lek’e verildi. Lek, makine bedeninden akan boşluğa dikkat çekmek için insan dünyasının anlatı geleneklerini metaforik bir dille sorgulayan çalışmalar üretiyor. Son çalışmaları, makinelere atfedilemeyen ölüm, aşırılık, özgürlük hâlleri ile dönüşüm hayalleri üzerine yoğunlaşan sinematografik enstalasyonlardan oluşuyor. Bakınız: Willow Williams, “The Future is Always Now”, Frieze Week Magazine, Kurumsal Yayın, 9-13 Ekim 2024, Londra. sayfa 12-13.

[3] Bakınız: https://www.frieze.com/article/artist-artist-returns-frieze-london-2024

[4]  Bakınız: “Among Friends”, Artist-to-Artist: Zeynep Sedira talks to Massinissa Selmani, Frieze Week Magazin, Kurumsal yayın, 9-13 Ekim 2024, Londra, sayfa 14.

[5] Bakınız: https://www.frieze.com/article/frieze-week-magazine-london-2024-smoke-rises

[6] Bakınız: https://www.frieze.com/article/focus-returns-champion-young-galleries-frieze-london-2024