ARTIST
MÜMTAZ SAĞLAM
Ömer Uluç, Genç Delikanlı / The Young Lad, 1999, Ahşap üzerine karışık teknik / Mixed technique on wood, 190×190 cm.
Yüzeyin boyasal olanaklarını tartışarak resmini kuran Ömer Uluç, 1990’lı yılların başında fırça hareketleriyle oluşturduğu kümeleri bu kurguya dahil eder. Yani, resmi ortaya çıkaran “oluş” esprisini, psiko-dinamik bir unsur haline getirerek, karalama ritüelinden türeyen ve giderek yabansı portre ve figürlere dönüşen yapıları (arma) sorunlaştırır. Modele ve doğa görünümlerine bağlantılı gibi duran ve/fakat kendi aşkın soyut dizgesinde çoğalan Uluç’un resimlerinde özgür bırakılan fırça baş döndüren bir performans içindedir.
Aslında, Ömer Uluç; “yalın ve basit” görünen bir tasarımı, “karmaşanın ifadesi” sorunu üzerine kurar gibidir. Burada, örgütlü bir karmaşa’dan bahsetmek daha doğrudur. Israrla konusuzluğa atıflı bir resim düşüncesinin salt resimsel unsurlarla nasıl mümkün kılındığı önemlidir. Uluç’un aslında her tuvalinde yaşanan bu dönüştürücü eylem, bir başkalaştırma ile yepyeni bir anlam ve içerikle buluşma deneyimidir aynı zamanda.
Genel görünüşü itibariyle dinamik bir fırça işçiliğine dayalı duran Ömer Uluç resminde; boşlukta asılı duran biçimlerin arma/motif” bağlamında tartışılır bir aidiyeti söz konusudur. Plastisite’nin buyruğunca tespit edilen biçimsel dizgeler ve diğer figüratif yığıntı; bir nevi kendiliğindenlik esasına göre resim yüzeyinde konuşlanmakta, sanki kendine özel bir serbesti içerisinde resim yüzeyinde (hatta resim alanını ihlal edercesine) dolaşmaktadır. Öyle ki, çağdaş sanatla uzlaştığından kuşku duymadığımız bir ifade düzeyi ve kalitenin, giderek malzeme estetiğiyle buluşan, sürpriz gelişmeleri içinde barındıran bir o kadar da ilginç ve oyunsu bir çözümü kendi kendine dayattığı ortadadır.
Sözgelimi, çözüm önerilerinden (ve Ömer Uluç resmindeki değişmez yeni niteliğin nedenlerinden) biri olan ve aynı oranda Uluç’un sanatını karakterize eden yineleme düşüncesi ve buna bağlı olarak çeşitleme diye netleştirebileceğimiz bir hareket ve davranış tarzı burada büyük önem arz etmektedir. Uluç’un resimleme düşüncesi ve girişiminin esas belirleyicisi olan yineleme ile, birbirine benzeyen kurgular, nihaî evrede farklılaşarak görsel bir düzen endişesiyle değişime zorlanırlar. Böylece her resim, kendi oluşma sürecini son aşamada tayin eder. Benzer görsel olgular ve yapıntılarla resmi kurma olasılıklarına bir örnek daha katılmış olur. Daha çok soyut ve geometrik-soyut kompozisyonlara ilgi duyan sanatçılarda karşımıza çıkan bu düşünce ve hareket tarzı, Uluç’un soyutlama eğilimli dar figürasyonunda da aynı ölçüde geçerli ve belirleyicidir. Oluş sürecinde kendini var eden resim, soyutlamacı yaklaşımın izin verdiği ölçüde figüre ilgi duymakta, imgelemin sınırını bu koşullarda gerçekleşebilen bir maniyerizmle sınırlı tutmaktadır. Bozuma uğramış olanı bozma yaklaşımı, sanatçıyı daha baştan algısal bütünlüğü zedeleyen çelişkili bir eylemin içinde tutar. Çünkü simge düzeyinde basitleştirilmiş yapı, homojen yüzeyde önemsiz kılınmış gibidir. Ve/fakat ondan başka da önem kazanacak bir şey yoktur. Bu tür ikilemler üzerine tesis edilen resim, onu anlama çabalarımıza da direnme halindedir her zaman… ♦
Mümtaz Sağlam Copyright © 2025, All Rights Reserved
Bknz.
1 Ömer Uluç, Galeri Artist Yayını, 235 sayfa, Türkçe, Editörler: Mukadder Şimşek ve Zeki Umay, Tasarım: Ömer Uluç, Karton Kapak, İstanbul, Nisan 2002.
2 Mümtaz Sağlam, “Ömer Uluç Resminde Heykelsi Formlar, Agora, Sayı: 12, Mayıs 2002, İzmir.
3 Mümtaz Sağlam, “Düzen Dışı Bir Resim İçin Tanımlamalar”, Skala, Sayı: 13, Mayıs 2002, İstanbul.
Ömer Uluç, Ormanda / In the Forest, Ayrıntı / Detail, 2001, Tuval üzerine akrilik / Acrylic on canvas, 135×135 cm.
prof. mümtaz sağlam Sanatçı, sanat yazarı ve küratör. Plastik sanatlar alanında gündemde olan konular, kuramsal tartışmalar ve öne çıkan sanatçı tavırları ile ilgili çok sayıda yayını bulunmaktadır. İzmir ve Londra’da yaşıyor ve çalışıyor.
ÖMER ULUÇ SAGLAMART’TA
ÖMER ULUÇ’UN SANATI ÜZERİNE
Ömer Uluç, Sado/Sado, Ayrıntı/Detail, 2002, Kauçuk üzerine üzerine karışık teknik/Mixed technique on rubber, 90x30x25 cm.
ÖMER ULUÇ
UFUK ÇİZGİSİNDEN ÖTEYE / 2025
Ömer Uluç, Kedi ve Nişanlısı / Cat and Fiancee, 1998 (Ayrıntı / Detail), Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Vakfı Koleksiyonu / Dr. Nejat F. Eczacıbaşı Foundation Collection, İstanbul Modern Sanat Müzesi / Uzun Süreli Ödünç / Istanbul Museum of Modern Art / Long Term Loan.
Sergi, Küratörler: Öykü Özsoy Sağnak, Nilay Dursun, Asistan Küratör: Naz Uğurlu Benek, 21 Mart – 12 Aralık 2025 İstanbul Modern, İstanbul.
Ömer Uluç’un sanat pratiğinde öne çıkan farklı ifade biçimlerini çeşitli temalar altında bir araya getiren sergi, üretim tarihi 1960’lardan 2010’a kadar yayılan kapsamlı bir seçkiye yer veriyor. Kâğıt üzerine desen ve çizimden tuval üzerine akriliğe, kolajdan heykele birçok disiplinden örnekler barındıran sergide, Uluç’un kauçuk, keçe, alüminyum, akrilik levha, PVC ve polyester gibi malzemelerle ürettiği çalışmalar da izleyiciyle buluşuyor. Ömer Uluç: Ufuk Çizgisinden Öteye, insanlık ve evren arasındaki karmaşık ilişkiyi irdeleyerek, döneminin geleneksel sınırlarını aşan sanatçının 300’ün üzerinde yapıtını sunuyor, zaman ve mekân ötesi bir deneyimle, Uluç’un yaratıcı dünyasını keşfe çağırıyor.
KİTAP – KATALOG YAYINLARI ve AFİŞLER
Ömer Uluç, Galeri Artist Yayını, 235 sayfa, Türkçe, Editörler: Mukadder Şimşek ve Zeki Umay, Tasarım: Ömer Uluç, Karton Kapak, İstanbul, Nisan 2002.
Ömer Uluç, Söyleşi Afişi, Organizasyon: Mümtaz Sağlam ve Zeki Umay, Tasarım: Hakan Kırdar, DEU GSF Resim Bölümü, 14-15 Mayıs 2002 İzmir.
Ömer Uluç, 1993-1994-1995, Metin: John Berger, Görüşme: Carole Boulbés, Galeri Nev Yayını, Türkçe-İngilizce, Çeviri: V. Kanetti ve Gönül Çapan, Karton Kapak, 65 Sayfa, İstanbul, 2010.
Ömer Uluç, Heves Kuşu Durmaz Döner, Bird of Desire Circles Without End, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, Türkçe-İngilizce, 336 sayfa, Ciltli, Hardcover, İstanbul, Haziran 2005.
Ömer Uluç, Painting+Sculpture, Editör: Veysel Uğurlu, Metin: Robert C. Morgan ve Turgut Cansever, Çeviri: Robert Bragner, Tasarım: 2 Tasarım, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İngilizce, Karton Kapak, İstanbul, Ekim 1999.
Ömer Uluç / Umut Burnundan Dolaşarak, Söyleşiler, Alef Yayınları, Genişletilmiş 2. Basım, Türkçe, 412 sayfa, Karton Kapak, İstanbul, Ekim 2019.
Ömer Uluç, Aralıkta Gidip- Gelmeler / To and Fro in the Space in Between, Metin: Mine Haydaroğlu, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, Türkçe-İngilizce, Karton Kapak, İstanbul, Ocak 2006.
Ömer Uluç, 1995-1996-1997, Metinler: John Ash ve Ahmet Soysal, Çeviri: Yurdanur Salman, Tasarım Konsepti: Ali Taran Creative Workshop, Yapı Kredi Kültür Merkezi Yayını, Türkçe-İngilizce, Karton Kapak, İstanbul, Nisan 1997.
Ömer Uluç, Armalar-Brasson, Galeri Nev Yayını, Schoeller kağıda ipekbaskı tekniğiyle basılmış sanatçı imzalı 100 nüsha, ciltlenerek çoğaltılmıştır. (Katkıda Bulunanlar: Ali Artun, Haldun Dostoğlu, Ali Gültekin) Ankara Kasım 1985.
Ömer Uluç, Parçalanmanın Kimyası / The Chemistriy of Fragmentation, Sağ El, Sol El Desenleri – Right Hand, left End Drawings, Metinler: R. Morgan, O. Koçak, M. Başaran, A. Sönmez ve diğerleri, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, Türkçe-İngilizce, İstanbul, 2009.
Ömer Uluç, Paris Sergisi Kataloğu, 1993.
Ömer Uluç, Dönemler Dönüşümler, 1969-2006, Metin: Ayşegül Sönmez, Mac Art Gallery Yayını, 65 sayfa, Modern Yayını, İstanbul Aralık 2006.
ÖMER ULUÇ
saglamart; dinamik bir anlayış ile hareket eden, kültür-sanat ortamındaki olay ve olgulara, sanatçı tavırlarına, yapıtlara ve yayınlara odaklanan bağımsız bir yayın etkinliğidir. Tüm hakları saklıdır. All rights reserved. Görüntü ve yazılar izinsiz kullanılamaz. Images and texts cannot be used without permission.