MÜMTAZ SAĞLAM
Kerry James Marshall, siyahi figürlerin temsili konusunda Batı resim geleneğini açıkça yetersiz bulur. Anıtsal resimlerinde siyahi kimlik, kültür ve temsil meselesine ilişkin etkili bir bakış geliştirir. Afro-Amerikan hayatın gündelik sahneleriyle birlikte kültürel olgular ve tarihi olaylardan hareketle giriştiği estetik deneyim üzerinden yepyeni bir görsel uzam oluşturur. Sanat tarihinin önemli yapıt örneklerinden aldığı referansları kullanarak sıradan bir hayatı gösterişli bir şekilde ifade eden resimlere ulaşır. Yerleşik algıları ve toplumu radikal bir şekilde eleştirmekten geri kalmaz.
güzellik okulu / kültür okulu: etkili bir iç-mekân düzenlemesi
Kerry James Marshall, resimlerindeki figürlerin geleneksel anlamda natüralist değil. gerçekçi bir alanda yaşayan kurmaca uyarıca biçimlendiğini sıklıkla belirtir. Tıpkı bir dramada oynayan karakterler gibi, estetik ve epistemolojik bağlamda duyumsanan boşluğu doldurmak adına onları kullandığını belirterek onlara söylemsel bir işlev yükler. Örnekse, 2012 tarihli Siyah Amerikalıların kendine özgü gündelik hayatından bir kesit sunan Güzellik Okulu / Kültür Okulu adlı düzenleme, bu bağlamın isabetli bir örneği olarak gösterilebilir. Yaygın kültürün güzellik algısıyla kısıtlanan siyah kadınların güzellik tutkusunu ele alan ve pratik bir pozlandırmanın ürünü gibi duran bu kompozisyon, kalabalık ve karmaşık bir kuaför salonu mizansenini canlandırır. (1)
Resmin ana karakteri olan sarı giysili bir kadın, ışıkların altında parlayan bir yıldız olarak tasvir edilmektedir. Alt kısımda, Disney’in Uyuyan Güzel’inin Hans Holbein’i andıran, anamorfik başının gerçeküstü anormalliğini masumca inceleyen iki çocuk bulunur. Ortada yer alan poster, Uyuyan Güzel‘in ürkütücü yüzünün temsil ettiği beyaz güzellik standartlarına karşı koymak için yerleştirilmiş plastik bir unsurdur. (2) Arka planda konumlanan kuaför, koltuğunda uzanmış bir müşteriyle ilgilenir. Odanın diğer tarafında ise, bir başka güzellik uzmanı, salonunun kalp şeklindeki aynasında Marshall’ın bakışıyla sessizce ve güçlü bir şekilde göz teması içindedir. (3)
Dikkat edilirse Güzellik Okulu / Kültür Okulu‘ndaki kadınlar; canlı, karizmatik ve iddialı görünümleriyle kurulu mizanseni canlandırmaya çalışırken, bedenleri canlı ve cazibeli bir duruş içinde gibidir. Burada Siyah Güzeldir hareketinin estetiğine geri dönen bir yorumla, ortak mekânın ruhu ve kültürel bağlamı ile figürlerin renkli iç dünyaları yansıtılmaktadır. (4) Nihayetinde bu resim, giysiler ve aksesuarlarla örülü bir ortamda, sembolik olarak işlenmiş figüratif bir dolayım üzerinden, sanat tarihinin büyük kompozisyonlarına yapılan açık göndermelerle dolu gösterişli bir yapımdır.
1 Güzellik Okulu / Kültür Okulu‘ndaki parçalı yapılanma ve görsel unsurların referansları için bkz. https://figuringhistory.site.seattleartmuseum.org/kerry-james-marshall/school-beauty-school-culture
2 Marshall, Hans Holbein’ın 1533 tarihli Elçiler tablosundaki kafatasını, Disneyvari bir sarışın kadın resmiyle değiştirir. Elçiler tablosundaki, insan canlılığının ortasında ölümün pusuda beklediğini anı hatırlatan kafatasına paralel olarak, bu çarpık kafa, siyah güzellik salonunun hareketli ortamındaki baskın güzellik anlayışını hatırlatır.
3 Kerry James Marshall, Güzellik Okulu / Kültür Okulu‘nda da kendini, fotoğraf makinesinin flaşını, fotoğraf için poz veren kadının arkasındaki aynaya yerleştirerek resme yerleştirir. Bu durum, Velazquez’in Las Meninas adlı resmine açık bir göndermedir.
3 Siyah Güzeldir Hareketi 1960’larda başladı. Beyaz güzelliğin toplumsal ve tarihsel idealizasyonunu reddetti ve siyahlığa dair olumsuz algıları kutlamaya dönüştürdü.
bütünleşmiş bir görüntü estetiği
Buradan hareketle; Kerry James Marshall’ın resimlerinde perspektif ve derinlik ilişkileri, kurmaca bir mikro-evren yaratacak düzeyde yeterli ve yetkin bir biçimde kullandığı görülebilir. Buna rağmen, burada yapıştırmaca gibi duran her figür, diğerinden bağımsız bir biçimde resimlenmesine rağmen iç veya dış mekân derinliğinde birbiriyle uzlaşan ve bütünleşen bir görüntüye evrilmektedir. Bu durum, anlatıyı koruyan ve resimsel olanı, ustalıkla yorumlayan bir aşama olarak zaten hep karşımızdadır. Belki de o yüzden Marshall, tarihsel bağlama sahip, anıtsal resim geleneğini güncelleyen, siyah insanların merkezde konumlandığı farklı bir yaklaşımı başarıyla sürdürmektedir.
Mümtaz Sağlam Copyright © Aralık 2025, All Rights Reserved
prof. mümtaz sağlam Art writer and curator. He has numerous publications on current issues, theoretical debates and prominent artist attitudes in the field of plastic arts. He lives and works in Izmir and London.
CURRENT EXHIBITIONS / 2025 – 2026
Essays on MARSHALL’s art
NEW SERIE: AFRICA REVISITED
Kerry James Marshall, Haul, 2025, Acrylic on PVC panel in artist’s frame, 221 x 321 cm. [Image: https://www.davidzwirner.com/kerry-james-marshall-africa-revisited]
The series of paintings entitled Africa Revisited, displayed in a separate room at The Histories exhibition, consists of Marshall’s recent, ambitious and highly detailed compositions. Compositions such as Haul (2025), Cove (2025) and Outbound (2023), based on historical facts and imagined by the artist, examine scenes and stories of abduction or pursuit involving Africans complicit in the shameful underbelly of the slave trade. Here, too, the artist borrows compositional knowledge and perspective strategies that have significantly shaped the Western tradition and enable a deceptive treatment of space. She reuses these to demonstrate how problematic history is constructed.
The Histories sergisinde ayrı bir salonda sergilenen Africa Revisited adlı dizi resimler, Marshall’ın yakın tarihte ürettiği, iddialı ve son derece ayrıntılı kompozisyonlardan oluşur. Tarihsel gerçeklere dayanan ve sanatçı tarafından kurgulanan Haul (2025), Cove (2025) ve Outbound (2023) gibi kompoziyonlar, köle ticaretinin utanç verici arka yüzünü oluşturan, suça ortak olan Afrikalılara ilişkin kaçırma ya da kovalama sahnelerini ve öykülerini değerlendirir. Sanatçı, burada da Batı geleneğini önemli ölçüde şekillendiren ve mekânı yanıltıcı bir şekilde ele almayı sağlayan kompozisyon bilgileri ve perspektif stratejilerini ödünç alır. Ve bunları sorunlu tarihin nasıl inşa edildiğini göstermek için yeniden kullanır.
SELECTED EXHIBITIONS (2014 – 2022)
KERRY JAMES MARSHALL / SELECTED PublIcatIon
Kerry James Marshall, Contributors: Charles Gaines, Laurence Rassel, Greg Tate, Softcover, English, Pages: 160, Publisher: Phaidon, 2017.
Kerry James Marshall / Mastry, Authors: Ian Alteveer, Hlen Malesworth, Dieter Roelstraete and Abigail Winograd, Publisher: Skira Rizzoli, Hardcover, English, Pages: 288, May 2016, USA.
Kerry James Marshall: History of Painting, Authors: Hal Foster and Teju Cole, Hardcover, English, 96 Pages, Publisher: David Zwirner Books, August 2019.
Kerry James Marshall, Author: Kerry James Marshall, English, 128 Pages, Hardcover, Publisher: Harry N. Abrams, November, 2000.
Kerry James Marshall / Look See, Contributors: Robert Storr, Angela Choon, Designer: Jason Pickleman, JNL Design, Printer: Studio Fasoli, Verona, Italy, Hardcover, Pages: 112, Publisher: David Zwirner Books, Publication Date: 2015,
Cory Reynolds,”The Greats”, T / New York Times Style Magazine, 23 October 2016, USA.
Susan Tallman,Kerry James Marshall / The Complete Prints 1976-2022, Hardcover, English, Pages: 272, Publisher: Ludion/D.A.P. October 2023.
Flash Art, Issue: 310. October 2016. In October 2016 in New York and in March 2017 in Los Angeles, the artist spoke with Helen Molesworth on the occasion of the travelling retrospective ‘Mastry’.
Gallery RepresentatIon
David Zwirner London, 24 Grafton Street, London W1S 4EZ
David Zwirner, yenilikçi, özgün ve öncü sergilere ev sahipliği yapmasıyla tanınan önde gelen bir sanat galeridir. David Zwirner, ilk galerisini 1993 yılında New York’un SoHo semtinde açtı. 2000’li yılların başında SoHo’dan Chelsea’ye taşındı. 2012 yılında Londra’nın Mayfair semtinde galerisini açtı, kısa süre sonra Hong Kong, Paris ve iki yıl önce Los Angeles’ta geniş sergi alanları ve tesisleri ile dikkatleri çeken galerilerini açtı.
Jack Shainman, 513 West 20th Street, New York, NY 10011
1984 yılında Washington DC’de Jack Shainman ve Claude Simard (1956-2014) tarafından kuruldu. Kısa bir süre sonra New York’a taşındı; The School olarak bilinen 30.000 metrekarelik yeni bir bina ile iki ek sergi alanı daha açtı. Günümüzde Jack Shainman Galerisi, dönemin sosyal ve kültürel meseleleriyle ilgilenen, hem yeni hem de köklü sanatçı ve topluluklardan oluşan geniş kadrosuyla tanınıyor.
ROYAL ACADEMY OF ARTS
The Royal Academy of Arts (RA), 1768 yılında Kral III. George tarafından kurulmuştur. İlk başkanı Sir Joshua Reynolds’tur. Akademi, meslektaşları tarafından seçilen başarılı Kraliyet Akademisyenleri, sanatçılar ve mimarlar tarafından yönetilmektedir. İngiltere’nin en eski sanat okulu olan Kraliyet Akademisi’ne de ev sahipliği yapan kurum, 250 yılı aşkın süredir kamu programları, düzenli sergi projeleri ve yayınlar aracılığıyla görsel sanatların yaratılmasını teşvik etmektedir. Sanat, sanatçılar ve sanat eğitimini destekleme misyonuna sahiptir. Ayrıca her yıl dünyanın en büyük açık katılımlı sanat sergisi olan Summer Exhibition adlı etkinliği düzenlemektedir.
KERRY JAMES MARSHALL / BIO
Kerry James Marshall (1955 doğumlu), Otis Sanat ve Tasarım Koleji’nden Güzel Sanatlar Bölümü’nden (BFA) ile mezun olmuştur. Chicago’da yaşamakta ve çalışmaktadır. 1997 MacArthur Bursu dahil olmak üzere çok sayıda ödülün sahibidir. Marshall’ın eserlerinin kapsamlı bir retrospektifi, daha önce Chicago Çağdaş Sanat Müzesi (2016), New York Metropolitan Sanat Müzesi (2016-17) ve Los Angeles Çağdaş Sanat Müzesi (2017) tarafından düzenlenmiştir. Marshall’ın resimleri, heykelleri, kolajları, videoları ve fotoğrafları, siyah kimlik, deneyim ve temsil temalarını ele almaktadır. Son dönemdeki etkileyici resimlerinde, Batı sanatının yerleşik düzenini sorgulayan, geleneksel temsil biçimlerine ve tarihsel anlatılara meydan okuyan politik referansları, varsayılan yeni gerçekliklerin keşfiyle birleştirir. (Fotoğraf: Jason Bell)
GUIDE / 2021-2025 PUBLISHED
saglamart; dinamik bir anlayış ile hareket eden, kültür-sanat ortamındaki olay ve olgulara, sanatçı tavırlarına, yapıtlara ve yayınlara odaklanan bağımsız bir yayın etkinliğidir. Tüm hakları saklıdır. Görüntü ve yazılar izinsiz kullanılamaz. / saglamart is an independent publishing initiative driven by a dynamic vision, focusing on events and developments in the cultural-artistic landscape, artist perspectives, works, and publications. All rights reserved. Images and texts cannot be used without permission.
