kılıflanarak kendinden uzaklaştırılan huzursuz nesne-bedenler

Jack O’Brien; aslında, hayalet imge tanımlamasını çağrıştıran bir aktarımla; soğuk bir gerçeklik içinde yapılanan ve assemblage’ı andıran heykeller inşa etmektedir.2 Bu çalışmalarda duyumsanan erotizm vurgusu ise, ince dokunmuş yarı saydam kumaşla kaplanarak yumuşatılan ve gizlenen fiziksel malzeme gerçekliğinden uzaklaştırılan nesnelerle ulaşılan bir sonuçtur sadece. The Reward’da, preserve edilen kullanım dışı merdivenlerin, kıvrımlı zarif bedenleriyle; belirsizliğe sürüklenen gizemli ve erotik nesnelere dönüştürülmesi, bu bağlamda önemli iki örnektir. Kaybedilmiş şeylere özgü duygusal kopuş sürecinde, sıkıca kılıflanmış, adeta mumyalanmış gibi duran bu huzursuz bedenler; kimine göre, yere kadar sarkan fazlalıkları nedeniyle erotik bir boyun eğme içinde görünürler. 

Daha çok izole edici bir yaklaşım üzerinden türetilen ve Jack O’Brien tarafından da kodlanan cinsellikle ilgili bu tür okumalar, aslında sıkıntılı bir dünyanın yarattığı gerilimle ilişkili  birer aşırı yorum olarak görülebilir. Nitekim bu okumalarda, sıra dışı malzemelerin seçimi ile maruz bırakıldıkları müdahale üzerinden cinsel çağrışımlarda bulunulduğu, mevcut gerilimin esasında bir arzu çelişkisine dayandırıldığı görülmektedir. Sözgelimi Caroline Élbaor; sıkıca kılıflanmış nesnenin sarkık, yatık ve asılı duruşuyla ulaşılan puslu uzamda duyumsanan güçlü bir erotizmden bahseder.3 Tabii ki fallus çağrışımlı bu bağlantı üzerinden ulaşılan (sözde) erotizm, biçimsel dizilimle doğrudan anlaşılabilecek bir şey değildir. Jack O’Brien de zaten, kılıflanmış heykel üzerinden erotizm duyumunu mümkün kılan bir söz diziminin ve mecazlarla yüklenen bir anlam derinliğinin peşindedir. Belli ki, dizgeli bir temsil ve imâ ilişkisi içinde kalarak, karmaşık bir çağrışımsal bakış-yorum meselesi olarak bu konuya ilgi duymaktadır. 

Dolayısıyla Jack O’Brien’in dönüştürme çabasıyla erotik bağlama sürüklenen nesneler; kültürel ve ahlâkî boyutta kendilerine yeni karşılıklar bularak, bilinçli anlam kesişimleri üzerinden heyecan yaratan riskli durumlara yönelmektedir. Burada da görüldüğü gibi; özellikle sınırda gezinen sanatçılar tarafından nesnelerin stratejik olarak kötüye kullanılmasının potansiyel sonuçlarından biri de, queer olabileceği gerçeğidir.4 David Getz’in, manipüle edilmiş nesne duyarlılığıyla hareket eden Jack O’Brien’ı; yıkıcı, tensel ve yaratıcı queer yakınlıklara yönelen sezgisel bir heykel sanatçısı olarak görmesinin nedeni tam da budur.5

Jack O’Brien’ın heykellerinin açık bir gönderme içermemesi rağmen, queer yönüyle değerlendirilmesi ilginçtir. Nesne-beden bağlantısında iz bırakan müdahaleler nedeniyle ulaşılan bu saptamanın, daha çok malzemeler arası karmaşık, geçişli ve tuhaf ilişkisel durumların ürettiği ve benimsenmiş bir yan anlam olduğu ortadadır. O yüzden, eleştirel ve muhalif bir bakışla üretilmiş bir fantaziye dönüşen anlatı düzlemleri, burada olduğu gibi, doğrudan tasvirden uzaklaşarak ironiyle bütünlenen queer soyutlamalar hâlinde biçimlenmektedir. Bu durumu queer biçimciliği olarak tanımlayan William Simmons’un, “normatif olmayan bedenlerin hayatta kalmak için geliştirdikleri eşzamanlı sevgi ve beceriden ya da şüphecilikten doğan serbest çağrışımın bilinçli ve neşeli hâli” şeklindeki açıklaması bu bakımdan manidardır.6