EXHIBITION
MÜMTAZ SAĞLAM
Installation view of Jack O’Brien, The Reward at Camden Art Centre, 2024. Photo: Rob Harris. Camden Art Centre’in izniyle. [https://camdenartcentre.org/whats-on/jack-obrien]
Son çalışmalarında, ince dokulu bez gibi yarı saydam malzemelerle nesneleri saran Jack O’Brien, genel güvencesizlik hâli diye tabir edebileceğimiz psiko-sosyal bir gerçekliğe yönelik dokunaklı göndermelerde bulunur. Nesneleri koruma altına alan cüretli bir sarma ve yalıtma tekniğiyle, onları gizemli bir hâle getirerek oluşturduğu düzenlemeyi, işlev-anlam paradoksu içinde kıvranan kopuk bir idealizm eleştirisine dönüştürür.
Jack O’Brien, Thrill, 2022, şarap şişesi, metal çit direği ve tabanı, shrink ambalajı, buluntu ahşap araba 45 x 22 x 48 cm. [https://jackobrien.net/Main]
volent: kapalı bir döngü sisteminin alegorisi
2023 tarihli Volent, bu bağlamda, arzu duyumuyla endüstriyel üretim ve sanat endüstrisi arasına yayılan düşüncelerin çatıştığı dramatik bir çalışmadır. [1] Selofanla sarılmış eski bir at arabası, bu durumu açıkça bir mizahî bir boyuta çekerek, heykelsi durumla bağlantılı yeni anlam olasılıklarını tartışmaya açar. Çünkü bu nesne, onu sözde gizleyen ve soyutlaştıran niteliğiyle son derece etkili bir görselliğe sahiptir. Ayrıca, kullanılan sıradan kaplama malzemesiyle nesnenin eskimiş hâli arasında kurulan uzlaşmaz bütünlük, sanki psikolojik gerekçelerle girişilmiş bir öteleme oyunun dekoru gibidir.
Dolayısıyla, muhtelif belirsizlikler üzerinden yaşanan ve gerilimli bir çatışmaya yaslanan bu teatral durum, terk edilmiş bir arabaya yeni bir duygusallık ve kırılganlık katar. Giderek romantikleşen bir biçimleme tavrını pekiştirir. Bu nedenle Volant’da dönüştürülen ve koruma gerekçesiyle eşzamanlı bir şekilde adeta boğularak iptal edilmeye çalışılan nesne, tuhaf görünürlüğü ile süslenmiş marjinal bir heykel-beden tasavvuru hâlinde işlevi, kültürel ve metaforik anlamları ötelenmiş queer bir bedeni temsil etmektedir.
Installation view of Jack O’Brien, The Reward at Camden Art Centre, 2024. Photo: Rob Harris [https://camdenartcentre.org/whats-on/jack-obrien]
the reward: güncel patolojinin sahnesi
Jack O’Brien, Volent’i takip eden süreçte, kapalı çift nesne düzenekleri kurmaya, yeni ilişkisel durumları tesis ederek erotik dürtülerle alâkalı enerjik durumları sabitlemeye özen gösterir. Bu nedenle nesneleri eğip büker, kılıflayarak radikal bir değişime ve ilişkiye zorlar. “Güncel patolojinin sahnesi” olarak nitelediği ve The Reward adını verdiği son sergisiyle; nesnelerin kültürel anlamını, ağırlığını ve/veya hastalıklı çağrışımlarını iptal eder. [2] Fantastik bir yaklaşımla işlenmiş bir erotizmin, sessizce tüm bedeni sardığı düzenlemeleri, duyumlar ötesi bir bakışın örnekleri olarak sunar.
Bu bakımdan bir düzenlemeler toplamı olan The Reward; nesnelerle kurulan gerilimli ve gizemli birleşimlerin peşinde şekillenen ilginç bir sergidir. Burada öne çıkan ve boşlukta asılı duran iki büyük metal spiral merdiven, özenle kılıflanarak belirsizliğe sürüklenmiş, işlevini yitirmiş farklı ve somut birer gösteren olarak yeni anlamlar yüklenmiştir. Tahmin edilebileceği üzere Jack O’Brien; anıtsal bir görünüme kavuşturduğu bu iki hayalet merdivenin eskime, aşınma ya da hurdaya ayrılma hikâyelerinden ziyade, sıradışı nitelikleriyle bağlantılı anlam olasılıklarıyla ilgilenmektedir. Ve bu bakış ayrıcalığıyla, düzenlemenin estetik açıdan daha zarif görünmesini, hatta steril ve saf bir görselliğe ulaşmasını sağlamakta; boşlukta salınan, mekâna göre biçimlenmiş düzenlemelerle bağımsız ve zamansız bu nesneleri karşımıza çıkarmaktadır.
Dikkat edilirse; bu uzamda, kaplanan ya da kısıtlanan nesne-bedenler birbirini tamamlayan, cinsel çağrışımlarla yüklü, ritmik, soyut ve disiplinli bir birliktelik içindedir. Jack O’Brien tam da bu noktada; nesne ilişkilerinden duyulan, gerilim ve soğukluğun neden olduğu bir mesafeli algıyla, paketlenmiş bu heykelsi düzenekleri, parodik bir tanımlama üzerinden iyice bireysel alana çeker, açık bir anlamlandırma deneyiminden epeyce sapar. Dahası; nesneleri, tarihsel, kültürel ve siyasal hafızanın temsilinde kışkırtıcı temel unsurlardan biri olarak niteleyen Jack O’Brien, distopik uyarımlar eşliğinde gerçekleşen bu tuhaf, geçişli, değişken ve tahrik edici biçimleme organizasyonunda, onları adeta gizleyerek yok eder…
Mümtaz Sağlam Copyright © 2024, All Rights Reserved
1- Jack O’Brien, Volent, 2023, 19. Yüzyıl at arabası, Selofan Havalandırma kanalı, Krom kaplama çelik, alüminyum Boru volent, 318x156x186 cm, Fotoğraf: Camden Art Centre
2- Jack O’Brien, The Reward, Camden Art Center, Arkwright Road, 4 Ekim-29 Aralık 2024, Londra.
Assemblage: Genellikle buluntu nesneleri beklenmedik bir şekilde bir araya getiren üç boyutlu sanat üretimlerini nitelemek için kullanılan bir terimdir. Assemblage’da kullanılan nesneler açıklanamaz bir uyum içinde bir araya gelerek, tek başına taşıdıkları mevcut anlamlarını terkeder, tutarlı bir bileşik görüntüden hareketle yeni anlamlar üstlenir.
jack o’brien (1993, Londra) O’Brien’ın giderek marjinalleşen sanat yaklaşımı, tuhaf ve fantastik nesne bağlantılarıyla kurulan gerilimli düzenekler üzerinden üzerinden yapılı çevre, maddesellik ve estetik arasındaki ilişkileri inceler. 2023 yılında Camden Art Centre Gelişen Sanatçı Ödülü’nü kazanan sanatçı, Londra’da yaşamakta ve çalışmaktadır.
mümtaz sağlam Sanat yazarı ve küratör. Plastik sanatlar alanında gündemde olan konular, kuramsal tartışmalar ve öne çıkan sanatçı tavırları ile ilgili çok sayıda yayını bulunmaktadır. İzmir ve Londra’da yaşıyor ve çalışıyor.
RELATED CONTENT
[…] bu uzamda, kaplanan ya da kısıtlanan nesne-bedenler birbirini tamamlayan, cinsel çağrışımlarla yüklü, ritmik, soyut ve disiplinli bir birliktelik içindedir. Jack O’Brien tam da bu noktada; nesne ilişkilerinden duyulan, gerilim ve soğukluğun neden olduğu bir mesafeli algıyla, paketlenmiş bu heykelsi düzenekleri, parodik bir tanımlama üzerinden iyice bireysel alana çeker, açık bir anlamlandırma deneyiminden epeyce sapar.
Jack O’Brien’in “The Reward” adlı kişisel sergisinde, polietilen veya bezle sarılmış nesneleri sergileyen sanatçı, açık bir şekilde güvencesizlik hâline gönderme yapan yaklaşımını çeşitlendirmiş durumda. İki spiral metal merdiveni merkeze alan büyük uygulamasından da anlaşılacağı üzere, nesnelerin işlev ve anlamlarını paradoksal bir biçimde bir idealizm eleştirisine uğratıyor ve adeta dünyayı koruma altına almaya çalışıyor.
EXHIBITIONS
Installation view of Jack O’Brien, The Reward at Camden Art Centre, 4 Ekim – 29 Aralık 2024. Fotoğraf: Rob Harris. (Camden Art Centre’in izniyle)
The Reward / Ödül adlı ilk kişisel sergisinde, polietilen veya bezle sarılmış nesneleri sergileyen sanatçı, açık bir şekilde güvencesizlik hâline gönderme yapan yaklaşımını çeşitlendirmiş durumda. İki spiral metal merdiveni merkeze alan büyük uygulamasından da anlaşılacağı üzere, nesnelerin işlev ve anlamlarını paradoksal bir biçimde bir idealizm eleştirisine uğratıyor ve adeta dünyayı koruma altına almaya çalışıyor.
PUBLICATIONS
Edward Gilman, “Jack O’Brien: Lost London – I’m traying to explore a state in which everything feels charged”, Frieze, Sayı: 246, Ekim 2024. sayfa: 88-95.
Dominic Johnson, “Flexible”, On Demand, (File Note: 153: Jack O’Brien), 4 Ekim 2024. (Bu yazı , Camden Art Centre’da 4 Ekim -29 Aralık 2024 tarihleri arasında düzenlenen Jack O’Brien: The Reward adlı sergi için hazırlanmıştır
INSTITUTION
Kuzey Doğu Londra’da yer alan Camden Art Centre, uluslararası üne sahip bir kültür-sanat kurumudur. Aslen bir halk kütüphanesi olarak inşa edilen tarihi bir binada 1965 yılından bu yana hizmet vermektedir. Martin Creed, Kerry James Marshall, Kara Walker, Sophie Calle, Yinka Shonibare, Mike Nelson ve Mary Heilmann gibi sanatçıların erken dönem yapıtları burada sergilenmiş ya da ve ilk kişisel sergileri burada düzenlenmiştir. Sanatçıların kişisel gelişimlerinde etkili olan merkez, bu bakımdan ayrıcalıklı ve önemli bir bir kurumdur.
You mIght also lIke
saglamart; dinamik bir anlayış ile hareket eden, kültür-sanat ortamındaki olay ve olgulara, sanatçı tavırlarına, yapıtlara ve yayınlara odaklanan bağımsız bir yayın etkinliğidir. Tüm hakları saklıdır. All rights reserved. Görüntü ve yazılar izinsiz kullanılamaz. Images and texts cannot be used without permission.