hyundai commission: open wound

Tate Modern Turbine Hall, Güney Koreli sanatçı Mire Lee’yi ağırlıyor. Sıra dışı malzemeler kullanarak abject heykeller üreten sanatçı, çürümeye bırakılmış ıslak bez parçalarıyla kurulan Open Wound / Açık Yara adlı dev yerleştirmesiyle Turbine Hall’un büyük ve boş mekânına müdahale ediyor. [1]

Yukarıdan çelik halatlarla sarkıtılmış hurda bir makineyle, çürüyen ve derisi parçalanan ölü bir bedenin tuhaf ve sarkastik bir görünümünden ibaret olan Open Wound, içerik-anlam ilişkisini bulanıklaştıran dramatik bir etkinin ve tuhaf bir görüntünün peşinde. Bir hayalet mekân tasavvuru sanki… Damlayan veya akan su seslerinin, tahrip edilmiş bir gövdenin çığlıklarına dönüştüğü, fazlasıyla travmatik ve rahatsız edici mekânsal bir imgelem. Üretim sürekliliği ve emek gibi kavramları yedeğine alarak içinde bulunduğu mekânın hafızasını, varoluş nedenlerini ve koşullarını yeniden sorguluyor. 

mekânın tarihini ve hafızasını deşmek

Aslında dağınık bir görünüme sahip bu düzenleme; tam olarak kontrol altına alınamayan ve zamanla dolacak olan boşluğa yerleştirilmiş iki ayrı sahneden oluşuyor. Dönen makine parçasının hikâyesini, distopik bir tasarımla silikon, kumaş, zincir ve halatlar ile kuran terk edilmiş ıslak ve kirli bir şantiye. Sarkan bez parçalarının paslanması ve çürümesiyle aşındırılmış deri ve et gerçekliğini, simgesel bir varlık düzeyine çeken son derece sarsıcı dev bir enstalasyon. [2] 

Mire Lee burada, özellikle anıtsallık etkisi ile birlikte duyumsadığı erkeksilik hissini, kavramsal bağlantılarla öne çıkaran, böylece mekânın dinamiğine yeni anlamlar yükleyen bir yaklaşım içindedir. Elde ettiği yaralı beden iması, her şeyden önce ulaştığı psikolojik derinlikte, travmalı bir temsile işaret eder. Endüstriyel mekânın kütle ve beden ilişkisini canlı bir organizma olarak kuran ve geliştiren bu kinetik tasavvur, aynı zamanda yara psikozu üzerinden açık bir şekilde aşındırılmış mekânın kaçınılmaz tarihsel değişimine ve kırılganlığına dikkatleri çeker. Kurulan mekanik sistemle; üretimi, çürüme ile eş anlamlı kılan bir değişim gerçekliği ve süreci olarak adeta yeniden tasarlar. 

Mire Lee böylece, mekânın tarihini, endüstriyel işlevini ve yüklendiği hafızayı çekici bulan bir imgelemle; üretim, emek ve şiddet duygusallığının bir mabedi olarak burayı değerlendirmektedir. Özellikle, dönen türbin hareketinin geliştirdiği bu kara manzara konseptinin, aslında çelişkili duyguların bir aradalığını yansıttığını, abject görünen çürümüş bir görselliğe ancak bu şekilde ulaşabileceğini düşünmektedir. Öte yandan geride kalan endüstriyel deneyimin ve harcanmış emeğin, tarihsel bir veri olmasının yanı sıra; muteberleştirici büyük bir sistemin gölgesinde kalan bir gerçeklik olduğu bilgisini de gizemli bir şekilde vurgulamaktadır.  

Open Wound bu bağlamda; mekanik ve aksak ritimli bir dil aralığında vurgulanan içeriği ve ağır bir tahrip alanına dönüşen görselliği ile yeni mekânsal referanslar yüklenerek, ortak hafızaya yönelen eleştirel ve tarihsel bir bakışın ürünüdür. Söz konusu referanslar, zaten açık ve hissedilebilir görsellik üzerinden olduğu kadar, düzenlemeye verilen isimden de anlaşılmaktadır. Bir varlık tasarımının, geçmişe uzanan ve pornografikleşen bu soyut-mekanik ya da psişik öngörüsü, aslında doğaçlama bir şekilde çoğalarak katmanlı bir iç derinliğe sahip olan kara bir anlatıya dönüşmektedir. 

Mire Lee; sonuçta, sergilediği tuhaf beden kavrayışı ya da algısıyla, aslında izleyiciyi kaçınılmaz bir şekilde çürüme gerçekliğiyle karşı karşıya bırakırken, mekânsal bağlamda tarihselleşen bir kalıcılık yanılsamasına dikkatimizi çekmek istemektedir. Bunu da melezleştirdiği organizma üzerinden gizemli durum ve varlıkları anımsatan bulanık bir alanda hikâyeleştirerek yapmayı dener. Bu nedenle Open Wound; yara, travma ve bedensel acı üzerine kurulmuş bir metaforik bir anlatımdır. Hem fiziksel hem de psikolojik derinliği olan, mekanikleşmiş canlı bir organizmayı temsil eder. Bir yara metaforu üzerinden, bedeninin kırılganlığı ile acının gerçekliğini, çelişkili duygularla birlikte bize yaşamın geçiciliğini düşündürür. Bu yüzden Open Wound; endüstriyel işlevinin sona ermesiyle terk edilen, ölümcül boşluğa ve zamana yayılan, unutulan ama terk edilemeyen bir mekânın tarihsel kırılganlığına işaret etmektedir. Parçalanmış heybetli gövde mecazıyla kopuk bir hafızaya eklemlenen yırtık, çürümüş kılıflar hâlinde doğrudan ölümü çağrıştıran, sanat ve gerçeklik meselesine farklılıklar katan önemli bir çalışmadır.