le corbusier türkiye’de: izmir nazım planı 1939 – 1949
Derleyenler: Volker Ziegler, Didier Larche, Jean-Luc Maeso, Le Corbusier Türkiye’de: İzmir Nazım Planı 1939-1949, Çeviren: Erkan Ataçay, Kırmızı Kedi Yayınevi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi Ortak Yayını, İstanbul, 2020.
İsviçre asıllı Fransız mimar, Le Corbusier (6 Ekim 1887 – 27 Ağustos 1965), modernizme yaptığı katkılar ile tanınır. Avrupa’da, Hindistan’da ve Rusya’ya başlıca olmak üzere oldukça önemli binalar inşa etmiştir. Aynı zamanda; şehir plancısı, ressam, heykeltıraş, yazar ve modern mobilya tasarımcısıdır.
Le Corbusier’nin 1939 yılında İzmir kent yönetiminin talebi üzerine hazırladığı İzmir nâzım plan projesi, gerek Fransa gerekse Türkiye’de az sayıda uzman tarafından bilinir. Mimarın uluslararası konjonktüre kurban giden ve İzmir kentinin yöneticileriyle yürütülen çetin pazarlıklar nedeniyle yavaşlayan çalışması 1949’da sona erer. Ancak teslim edilen proje dosyası İzmirli yöneticileri tereddüde düşürür. Dosya daha sonra kentin belediye hizmet binalarında kaybolur. Bir kopyası ise, nâzım plan projesine ilişkin özgün çizim ve planşlarla birlikte, Paris’teki Le Corbusier Vakfı’nda şans eseri korunur. Bu belgeler 2009 yılının Mayıs ve Temmuz aylarında gerçekleştirilen bir gezici sergi çerçevesinde İzmir ve Strasbourg’da sergilenir. Elinizdeki kitap, sergi kapsamında Fransızca olarak yayımlanan Le Corbusier Türkiye’de ‒ İzmir Nâzım Planı (1939-1949) adlı kitabın gözden geçirilmiş ve geliştirilmiş Türkçe baskısı. Anekdotlarla iyice belirginleştirilmiş tanıklıklar eşliğinde, tarihsel ve duygusal yönleriyle ele alarak İzmir projesinin, Le Corbusier’nin şehircilik külliyatındaki ve 20. yüzyılın ilk yarısında Avrupa’ya özgü kent anlayışı etrafında gelişen tartışmalardaki yerini gözden geçiriyor.
